گل‌ها و گیاهان آپارتمانی

در هنگام خرید باکس گل یا دسته گل، معمولا یکی از اولین گل‌های انتخابی ما، گل سوسن یا لیلوم است. این گل زیبا با دارا بودن رنگ‌ها و گونه‌های متنوع، زیبایی‌بخش انواع مختلف دسته‌ها و باکس‌های گل می‌باشد. اما باید به شما بگوییم که گل سوسن را می‌توانید در خانه نیز بکارید و پرورش دهید و از تماشای گل‌های معطر و جذابش لذت ببرید. البته برای این کار، بهتر است در ابتدا با روش کاشت و نگهداری گل سوسن به طور کامل آشنا شوید.

مقدمه

همه عاشق سوسن هستند. اصلا مگر می‌شود عاشق گلی بزرگ و چشم‌گیر که عطر خوبی دارد نشد؟ این گل زیبا از طریق پیاز رشد می‌کند و گیاهی چند ساله است که می‌تواند هر سال مجددا باز گشته و فضای خانه شما را زیبا و عطرآگین کند. نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و نیاز به مراقبت چندانی ندارد. بنابراین اگر در پرورش گل و گیاه تازه‌کار هستید و دنبال خرید گل معطر برای خانه‌تان هستید، نگهداری از سوسن برایتان سخت نخواهد بود. سوسن گل‌هایی با شش گلبرگ دارد که معمولا شیپوری شکل هستند و روی ساقه‌ای بلند به‌همراه برگ‌هایی نیزه شکل می‌نشینند. سوسن در رنگ‌های زیبایی مثل صورتی، طلایی، قرمز، نارنجی و سفید پیدا می‌شود و می‌توانید از بین رنگ‌های مختلف آن یکی را به انتخاب برای خانه‌تان انتخاب کنید؛ برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست با این مطلب همراه شده و از صفر تا صد آن را یاد بگیرید. در این مطلب قبل از پرداخت به روش نگهداری گل سوسن درباره گونه‌های مختلف آن نیز برای شما خواهیم گفت.

شناسنامه گل سوسن

- نام علمی: Lilium
- بومی: مناطق معتدل نمیکره شمالی
- خانواده: سوسنیان
- نام‌های مرسوم: سوسن، لیلیوم، لی لی

شیوه نگهداری گل سوسن

همان‌طور که گفتیم نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و می‌توانید از آن به‌خوبی از پس آن برآیید، فقط نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که این گیاه بومی نیمکره شمالی است و به شرایطی نیاز دارد که مانند شرایط طبیعی‌اش باشد.

میزان نور لازم برای گل

سوسن گیاهی نور دوست است و دوست دارد در نور کامل خورشید باشد، به‌طوری‌که حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند. درواقع این گیاه ترجیح می‌دهد سرش در آسمان باشد و پاهایش در سایه؛ برای اینکه این شرایط نگهداری را برای گل سوسن فراهم کنید می‌توانید گیاهانی کوتاه‌تر مثل چمن در نزدیکی آن بکارید. در طول نگهداری از گل سوسن یادتان باشد نور کم باعث می‌شود که شاخه‌های گیاه به سمت نور خمیده شده یا حتی سقوط کنند.

بهترین ترکیب خاک برای سوسن

بیشتر گونه‌های سوسن دوست دارند که خاکی غنی داشته باشند، اما این غنی بودن نباید بیش‌ازحد و زیاد باشد. بعد از خاک غنی زهکشی مهم‌ترین مساله‌ای است که در مورد این گیاه باید به آن توجه داشته باشید؛ سوسن از خیس بودن زیاد اطراف پیاز خود اصلا خوشش نمی‌آید و از آن آسیب می‌بیند. در نهایت نوبت به PH خاک می‌رسد. برای نگهداری از گل سوسن سطح PH بین 5.5 تا 6.5 باشد.

روش آب‌دهی

در طول فصل رشد گیاه می‌توانید با خیال راحت به آن آب بدهید. فقط باید توجه داشته باشید که گل سوسن از خیس ماندن بیش‌ازحد خوشش نمی‌آید و فقط ترجیح می‌دهد خاکی مرطوب داشته باشد. ازاین‌رو هر زمان سطح بالایی خاک خشک شد دوباره به آن آب بدهید تا پیاز گیاه آسیب نبیند. برای اطلاع از خشکی خاک گیاه می‌توانید انگشت خود را داخل خاک گلدان فرو کرده یا از یک سیخ چوبی برای اینکار استفاده کنید. به‌این‌شکل که بعد از فرو کردن انگشت یا سیخ چوبی داخل خاک اگر حس کردید خاک خشک شده به آن آب بدهید.

زمان و روش کود دادن به گل

از زمانی که گیاه را می‌کارید تا شش هفته بعد از پایان گل‌دهی، هر دو هفته یک بار به سوسن کودی با سطح پتاسیم بالا بدهید. این کار کمک می‌کند تا گیاهی سالم‌تر و قوی‌تر داشته باشید. ضمن اینکه می‌توانید در هر بهار نیز یک لایه نازک از کمپوست به خاک گیاه اضافه کنید.

روش هرس کردن سوسن

گل سوسن در هر فصل بیش از یک بار گل نمی‌دهد و نیازی به هرس کردن گل‌های مرده از روی آن ندارد، اما می‌توانید گل‌های ضعیف شده و مرده را جدا کنید تا دیگر انرژی خاصی برای آن مصرف نشود و این انرژی به سمت تقویت پیاز گیاه برود. حتی می‌توانید کل ساقه گل را از روی گیاه هرس کنید.
در طول نگهداری از گل سوسن هیچگاه برگ‌های آن را تا زمانی که سبز هستند هرس نکنید؛ چراکه این برگ‌ها تا زمانی که سبز و زنده هستند به تامین انرژی و تقویت پیاز سوسن مشغول‌اند؛ بنابراین هرس کردن آن‌ها باعث ضعف گیاه شده و این کار می‌تواند توانایی گیاه را در گل‌دهی برای فصل بعد از بین ببرد.

زمان گل دادن سوسن

گل‌های سوسن واقعا زیبا هستند و به‌عنوان یک گل شاخه بریده یا گل زینتی استفاده زیادی دارند. سوسن‌ها معمولا دوست دارند که از ابتدای تابستان تا اوایل پاییز گل بدهند، البته این بستگی به نوع گیاه شما دارد. همین مساله باعث می‌شود تا اگر انواع مختلف سوسن را با هم ترکیب کنید بتوانید از بهار تا اولین سرمای زمستان باغچه‌ای پر گل داشته باشید.

در فصل زمستان چگونه از این گل مراقبت کنیم؟

اگر می‌خواهید گیاه خود را به‌صورت چند ساله نگهداری کنید باید در زمستان هم مراقب آن باشید تا در سال بعد نیز مجددا گل بدهد. قبل از آغاز زمستان می‌توانید یک لایه 10 الی 12 سانتی‌متری مالچ روی خاک سوسن بپاشید تا خاک اطراف آن کمتر و دیرتر دچار سرمازدگی شود. همچنین این کار باعث می‌شود ریشه‌ها رشد خود را ادامه دهند. فقط یادتان باشد این مالچ‌ها را تا آخرین یخبندان و سرما نگه دارید سپس از روی خاک جمع کنید.

روش نگهداری گل سوسن شاخه بریده

همان‌طور که قبلا گفتیم این گل زیبا به‌عنوان یک گل شاخه بریده واقعا زیباست. بنابراین می‌ارزد که آن را داخل گلدان آب نگه دارید. فقط برای نگهداری از این گل زیبا به‌عنوان گل شاخه بریده باید به نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم توجه داشته باشید:
- اگر می‌خواهید گل‌های سوسن را از روی ساقه بچینید هیچگاه بیش از یک سوم ساقه را نبرید، چراکه بیشتر از این باعث می‌شود ساقه ضعیف شود؛ ساقه‌ای که گیاه برای رشد برگ و تقویت خود به آن نیاز دارد.
- برای نگهداری از گل سوسن به‌عنوان گل شاخه بریده گلی را از روی ساقه بچینید که غنچه آن در حال باز شدن باشد و رنگ آن کمی معلوم باشد. این کار باعث می‌شود که این گل مدت بیشتری را در کنار شما بماند. گلی که کاملا باز شده باشد عمر زیادی نخواهد داشت.
- قبل از قرار دادن گل بریده شده در گلدان، حدود دو سانتی‌متر از انتهای ساقه را به صورت اریب و کج ببرید.
- برگ‌های قسمت پایینی ساقه را هرس کنید تا هیچ برگی درون آب گلدان فرو نرود.
- اگر فکر می‌کنید گرده‌های این گل ممکن است باعث ایجاد حساسیت در شما یا دیگران شود، به‌راحتی پرچم‌های گیاه را با دست از روی آن جدا کنید.
- یک سوسن خوب و سرزنده می‌تواند 2 یا 3 هفته درون گلدان آب زندگی کند.
- بهتر است هرچند روز آب گلدان را عوض کنید تا خزه یا جلبک نبندد.

روش کاشتن گل

در بیشتر مناطق پیازهای سوسن باید در پاییز و چند هفته قبل از اینکه سرمای زمستان آغاز شود کاشته شوند. پیازی که در پاییز کاشته شود در بهار ریشه قوی‌تری خواهد داشت؛ چراکه این پیاز تواسنته در زمستان انرژی لازم را ذخیره کند تا در بهار با قدرت بازگردد.

- نکات مهم درباره کاشت گل سوسن:

- اگر در منطقه شما زمستان بسیار سختی وجود دارد بهتر است به جای پاییز، گیاه را در بهار بکارید، به‌این‌شکل که به محض پایان سرمای سخت زمستان، گیاه را بکارید.
- همیشه زمانی پیاز سوسن را بخرید که آماده کاشتن آن هستید. این گیاه برخلاف بیشتر گیاهان دیگر فصل خواب و استراحت ندارد؛ بنابراین نمی‌توانید مثلا پیاز گیاه را در پاییز خریده و نگهداری کنید تا در بهار بکارید.
- برای پیدا کردن محل مناسب کاشت سوسن یک راه حل ساده وجود دارد؛ کافی است پس از بارش باران سراغ باغچه بروید و اولین نقطه‌ای که خشک شد را انتخاب کنید. خشک شدن سریع این نقطه نشان می‌دهد که زهکشی خوبی در اینجا وجود دارد که سوسن عاشق آن است.
- محل کاشت و نگهداری از گل سوسن را حدود 30 الی 35 سانتی‌متر گود کنید و سپس پیاز گیاه را داخل آن قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا ساقه‌های گیاه تکیه‌گاه خوبی برای رشد داشته باشند و شما مجبور نشوید برای کمک به آن از چوب یا چیز دیگری استفاده کنید. ضمن اینکه عمق مناسب کمک می‌کند تا ریشه گیاه خنک بماند.
- بین هر پیاز گل حدود 3 برابر قطر آن فاصله بگذارید و برای نمای بهتر آن‌ها را در گرو‌ه‌های 3 یا 5 تایی بکارید.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گل

کپک خاکستری یکی از بیماری‌هایی است که گل سوسن درگیر آن می‌شود؛ مخصوصا اگر بهار یا تابستانی خنک و خیس داشته باشید؛ در این شرایط این مشکل بیشتر خودش را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید گیاه شما دچار این مشکل نشود بهتر است مطمئن شوید که جریان هوای خوب و کافی در اطراف گیاه برقرار است. برخی از گونه‌های گل سوسن می‌توانند توسط ویروس‌هایی که شته‌ها منتقل می‌کنند آسیب ببیند، اما برخی دیگر از گونه‌های آن مقاوم هستند.
افزون بر کپک خاکستری سوسک قرمز نیز یکی از آفاتی است که به این گیاه جذب می‌شود و تنها راه خلاصی از دست آن‌ها از بین بردن دانه به دانه هر کدام است.

معرفی گونه‌های مختلف گل سوسن

گونه‌های مختلفی از سوسن وجود دارد و بی‌نهایت گونه هیبریدی از آن ساخته شده است.

1. گونه کوهی

سوسن کوهی در اوایل تابستان گل می‌دهد و تا زمانی که درخاکی با زهکشی خوب زندگی کند مشکل خاصی نخواهد داشت. این نوع از سوسن کوتاه‌ترین قد را در بین بقیه سوسن‌ها داشته و در رنگ‌های مختلف وجود دارد. سوسن کوهی عطر زیادی نداشته، اما رنگ‌های زیبا و درخشانی برای نمایش دارد.

2. گونه لانگیفلوروم

سوسن لانگیفلوروم معمولا داخل خانه نگهداری می‌شود و نزدیکی‌های اسفند و فروردین شروع به گل دادن می‌کند. اگر می‌خواهید سوسن لانگیفلوروم را در بیرون از منزل بکارید بهتر است در مناطقی که کمی گرمسیرتر است کاشته شود تا بتواند زمستان و فصل‌های سرد را به‌راحتی پشت سر بگذارد.

3. گونه اورینتال یا استارگازر

سوسن اورینتال به عطر خوبی که دارد در بین گونه‌های دیگر مشهور است. این گیاه قد بلندی دارد، اما سرعت رشد آن کم است. استارگازر معمولا بعد از سوسن کوهی یعنی از اواسط تابستان تا اواخر آن گل می‌دهد.

4. گونه چلچراغ

یکی از گونه‌های محبوب و معروف سوسن در ایران که معمولا به‌صورت طبیعی در اطراف اردبیل و گیلان رشد می‌کند، سوسن چلچراغ است. جالب است بدانید این گل تنها گونه ایرانی سوسن است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سوسن چلچراغ معمولا بین 4 تا 10 گل دارد، اما اگر خوش شانس باشید می‌توانید انواعی از آن را ببینید که 10 الی 15 گل دارند. متاسفانه سوسن چلچراغ در حال انقراض است و به‌عنوان یکی از گیاهان حفاظت شده شناخته می‌شود.

5. گونه شیپوری

سوسن شیپوری مثل استارگازر گل‌های معطر و زیاد شکوفا می‌کند که همگی کوچک و شیپوری شکل هستند.
علاوه‌براین 5 مورد حدود 95 مورد دیگر از گل سوسن وجود دارد که در آینده در مطلبی جداگانه به گونه‌های بیشتری خواهیم پرداخت.

پاسخ به برخی سوالات شما درباره گل سوسن