گل‌ها و گیاهان آپارتمانی

بونسای یک درختچه مینیاتوری است که می‌توان آن را به عنوان گیاه آپارتمانی در خانه نگهداری کرد. شما با خرید بونسای، در واقع یک درخت کوچک را به منزل خود می‌آورید که پرورش دادن آن کاری بسیار لذت بخش و آرامش‎دهنده است. اما برای اینکه بتوانید به خوبی یک بونسای را پرورش دهید، در ابتدا باید با روش نگهداری و هرس کردن بونسای به طور کامل آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر گیاه بونسای

می‌دانستید پرورش دادن گیاه بونسای، یک مهارت باستانی چینی است؟ این هنر از حدود 700 سال بعد از میلاد مسیح در بین ژاپنی‌ها هم محبوب شد و تا به امروز ادامه دارد. اگر کلمه ژاپنی بونسای را کلمه به کلمه ترجمه کنیم، به ترکیب (رشد کننده در گلدان) می‌رسیم. به‌همین‌خاطر بونسای یک نماد مینیاتوری کوچک از طبیعت دانسته می‌شود که در گلدان رشد می‌کند. نگهداری از بونسای در مقایسه با نگهداری از یک گیاه گلدانی بسیار متفاوت است. یکی از دلایل اصلی این موضوع، این است که این گیاه در گلدان‌های کوچک کاشته می‌شود، به همین علت ذخیره کمی برای دریافت و حفظ آب و مواد مغذی دارد. دلیل دیگر نیز به گیاهان انتخابی برمی‌گردد، یک گیاه گرمسیری به نور و رطوبت بالایی نیاز دارد و اگر بخواهید به‌عنوان بونسای از آن نگهداری کنید، باید تلاش کنید تا شرایط داخلی خانه را به خوبی برای آن فراهم کنید. کاری که به کمی همت نیاز دارد. باتوجه به این موارد اگر به دنبال چالش در نگهداری از گیاهان هستید، این‌بار برای خرید گیاه خانگی بونسای را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری آن نیز با این مطلب همراه باشید.

شیوه نگهداری بونسای

در این قسمت به توضیح شیوه نگهداری گیاه بونسای می‌پردازیم.

نور و دمای مناسب

بونسای در گلدان های کوچک و در محیط پرنور رشد می‌کند. با این اوصاف، جایی مثل طاقچه های کنار پنجره برای آن مناسب است. بن سای باید از گرمای مستقیم دور نگه داشته شود.

روش صحیح آب‌دهی

در طول نگهداری از بونسای هرگز نباید نسبت به آبیاری آنبی‌تفاوت باشید. به‌این‌منظور زمانی که خاک شروع به خشک شدن کرد، آن را آبیاری کنید و هرگز اجازه ندهید خاک بونسای کاملا خشک شود. اگر بونسای شما در معرض دریافت نور کامل و زیاد خورشید است، ممکن است لازم شود آن را هر روز آبیاری کنید. البته که این مقدار می‌تواند بسته به اندازه گلدان، نوع خاک و نوع درخت بونسای شما متفاوت باشد. بنابراین بهتر است میزان آب مورد نیاز بونسای خود را بدانید و میزان کلی آبیاری را با توجه به آن تنظیم کنید. استفاده از رطوبت سنج هم برای تشخیص نیاز درخت ایده خوبی است. آبیاری بونسای باید توسط شلنگ با درجه تنطیم ویا یک آب پاش مناسب صورت بگیرد، به‌طوری‌که آب با ملایمت به خاک اضافه شود و جریان آن به خاک آسیبی نرساند. موقع آییاری بونسای، آبیاری را تا زمانی که آب‌های اضافی از حفرات زهکشی زیر گلدان خارج شوند ادامه دهید.
به‌عنوان نکته آخر در مورد آبیاری بونسای نیز گفتنی است که برای آبیاری بونسای حتی‌الامکان از روش غرق کردن استفاده کنید. به‌این‌صورت که یک ظرف را پر از آب کنید، بن سای را به مدت 10 دقیقه در آن غوطه‌ور کنید و سپس آن را خارج کنید.

رطوبت مناسب محیط نگهداری

بونسای به رطوبت متوسطی نیاز دارد، ازاین‌رو در طول نگهداری از بونسای باید رطوبت مورد نیاز آن را تامین کنید، این نکته بسیار حائز اهمیت است به‌خصوص اگر در منطقه‌ای خشک زندگی می‌کنید. برای تامین رطوبت مورد نیاز بونسای از تکنیک سینی پر از آب استفاده کنید؛ به‌این‌شکل که یک سینی کم عمق انتخاب کرده، داخل آن سنگریزه بریزید و آن را پر از آب کنید. در نهایت گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید. فقط باید دقت کنید که سطح آب نباید اینقدر بالا باشد که گلدان تماس مستقیم با آب موجود در سینی داشته باشد. با انجام این کار رطوبت مورد نیاز هوای اطراف گیاه را فراهم شده و مانع از دست رفتن رطوبت گیاه در اثر مجاورت با دستگاه‌های گرمایشی می‌شود.

روش کود دادن به بونسای

در طول نگهداری از بونسای اگر می‌خواهید بونسای شما سالم و زیبا بماند، حتما باید به آن کود بدهید. می‌دانید که بونسای در مقدار کمی از خاک رشد می‌کند، به همین دلیل ضروری است تا با کود دادن به آن کمبود عناصر معدنی خاک را جبران کنید. به‌این‌منظور هر نوع کود مایع همه منظوره مناسب است.
این نوع کودها در تمام فروشگاه‌های گل و گیاه یافت می‌شوند. توصیه ما این است که از نصف مقدار توصیه شده کود برای این گیاه استفاده کنید به‌عبارت آب مورد نیاز برای رقیق کردن کود را دو برابر درنظر بگیرید. کوددهی باید از بهار تا پاییز حداقل ماهی یکبار صورت بگیرد و در ماه‌های سرد سال و زمستان متوقف شود.
به‌عنوان نکته آخر در مورد کوددهی به بونسای نیز گفتنی است که بونسای از روش محلول پاشی نیز لذت می‌برد. در این روش کوددهی، باید یک کود مایع محلول در آب را به‌صورت مستقیم به برگ‌های گیاه اسپری کنید. محلول پاشی باید یک ماه در میان صورت بگیرد.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی بونسای

بن سای یک درخت است که در اندازه کوچک نگهداری می‌شود. بنابراین اگر بن سای شما دچار آفات یا بیماری‌ها شد، برای درمان آن باید مثل درمان سایر درخت‌ها عمل کنید. اگر هر گونه آفاتی را بر سطح بن سای مشاهده کردید؛ راه حل کلی، اسپری کردن مخلوط آب و صابون به بخش‌های مختلف گیاه است. بااین‌حال بهتر است گیاه را سراغ یک کارشناس گل و گیاه برده یا از طریق بخش نظرات همین بخش سوالات خود را با کارشناسان گُل‌سِتان درمیان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهند.

آیا بونسای سمی است؟

در مورد سمی بودن یا نبودن بونسای باید بگوییم که بونسای گیاهی سمی است و در صورت خورده شدن می‌تواند عوارض جانبی به‌همراه داشته باشد. بنابراین بونسای خود را در محلی قرار دهید که خارج از دسترس کودکان و حیوانات خانگی شما باشد.

چگونه بونسای را هرس کنیم؟

قبل از هر چیز باید بگوییم که هرس کردن بونسای یک کار تخصصی است و باید با دقت بالایی انجام شود وگرنه منجربه ازبین رفتن گیاه شما می‌شود، بنابراین اگر در این کار تخصص لازم را ندارید بهتر است برای هرس کردن بونسای خود سراغ یک متخصص گل و گیاه بروید.و اما در مورد هرس کردن بونسای باید بگوییم درخت‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری مثل بونسای، باید مرتبا در طول سال هرس شوند. چون میزان رشد هر درختی متفاوت است، باید رشد آنها را منحصرا زیر نظر بگیرید و طبق آن برنامه‌ای مناسب برای هرس کردن بخشهای جدید گیاه تدوین کنید. هرس کردن بونسای را همیشه در اندازه مینیاتوری نگه می‌دارد و از رشد نامتوازن آن جلوگیری می‌کند.
در طول نگهداری از بونسای خود برای هرس کردن آن دو روش پیش روی شماست:
1. هرس کردن تعمیری: هرس تعمیری درخت را برای رشد جدید تقویت می‌کند.
2. هرس کردن ساختاری: هرس ساختاری تکنیکی پیشرفته‌تر است و باید زمانی انجام شود که درخت خواب است. این فرآیند شامل حذف شاخه‌های اولیه ساختاری درخت بوده و نیازمند مهارت‌های حرفه‌ای برای اطمینان از بازیابی درخت است.

شرایط نگهداری بونسای در فصل‌های مختلف سال

در بخش آخر به توضیح شرایط نگهداری بونسای در فصل‌های مختلف سال خواهیم پرداخت.

فصل‌های بهار، تابستان و پاییز

اگر دمای هوا در شب به زیر 4 درجه سانتی‌گراد نمی‌رسد، بهتر است بونسای را خود در خارج از خانه مثل بالکن، پاسیو، تراس یا حیاط قرار دهید. در این حالت، بونسای باید در نقطه‌ای قرار بگیرد که نور کامل خورشید به آن بتابد. به‌این‌منظور نور صبح و سایه بعدازظهر بهترین حالت برای بونسای است، اما اگر اینطور نیست و دمای هوا شب‌ها در منطقه زندگی شما سرد است یا نه می‌خواهید زیبایی بونسای بیشتر جلوه کند، آن را در داخل خانه نگهداری کرده و بونسای را روی میز، قفسه یا گلدان‌های آویزی قرار دهید.

فصل زمستان

اولین نکته‌ای که درباره نگهداری از بونسای در زمستان باید در نظر داشته باشید این است که اگر بونسای شما بیرون از خانه نگهداری می‌شود باید آن را به داخل خانه منتقل کنید. بعد از انتقال بونسای به خانه مکان ایده‌آل برای قرار دادن آن در داخل خانه، کنار یک پنجره نورگیر جنوبی است. اگر پنجره جنوبی ندارید، پنجره‌های شرقی و غربی انتخاب‌های بعدی هستند. یک پنجره شمالی هم بد نیست، اما در این صورت برای جبران میزان کم نور باید از لامپ‌های مخصوص نیز استفاده کنید.
به‌عنوان آخرین نکته نیز گفتنی است دریافت 4 الی 6 ساعت نور خورشید در روز برای بونسای ایده‌آل است، حتی اگر می‌توانید بیشتر از این میزان نیز برای آن نور فراهم کنید، عالی است!

شاید تا به‌حا نام کاکتوس کریسمس را زیاد شنیده باشید. این گیاه یکی از انوع کاکتوس‌های گلدار است که می‌توانید آن را در خانه پرورش داده و از تماشای گل‌های زیبایش در فصل زمستان لذت ببرید. البته پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید کاکتوس، در ابتدا مقاله زیر را مطالعه کرده تا با روش نگهداری کاکتوس کریسمس به خوبی آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر کاکتوس زیبای کریسمس

کاکتوس کریسمس به همراه بنت قنسول یا گل کریسمس و درخت کاج و صنوبر، از جمله محبوب‌ترین گیاهان زمستانی به شمار می‌آید. کاکتوس کریسمس دارای برگ‌های جذاب با شکوفه‌های بسیار زیباست. با اینکه ریشه‌های اصلی این گیاه به مناطق گرمسیری باز می‌گردد، اما می‌توانید آن را در هر زمانی از سال خریداری کرده و در داخل خانه به عنوان یک گیاه آپارتمانی پرورش دهید. نگهداری از کاکتوس کریسمس تقریبا آسان است و کمی رسیدگی کافی است تا در روزهای سرد زمستانی و ایام کریسمس، شاهد شکوفه‌های خوش رنگ آن باشید!

ویژگی‌های اصلی کاکتوس کریسمس

- نام رایج: کاکتوس کریسمس، کاکتوس تعطیلات
- نام علمی: Schlumbergera * buckleyi
- خانواده: کاکتوس‌‌ها
- نوع گیاه: ساکولنت، کاکتوس، اپی فیت
- اندازه گیاه بالغ: ارتفاع 15 الی 30 سانتی متر/ پهنای 30 الی 60 سانتی متر
- نیازهای نوری: نور نسبی خورشید
- نوع خاک: مرطوب، دارای زهکشی قوی، خاک گلدان (دارای شن و ماسه و گیاخاک (هوموس) کافی)
- PH خاک: خنثی تا اسیدی (5.0 تا 7.0)
- زمان گلدهی: اواخر پاییز، اوایل زمستان
- رنگ گل: صورتی، قرمز، سفید، بنفش، نارنجی
- منطقه بومی: آمریکای جنوبی

شناخت بیشتر گیاه

برخلاف کاکتوس‎های کویری که در برابر خشکی مقاوم هستند، کاکتوس کریسمس بومی جنگل‌های بارانی گرمسیری است و برای حفظ طراوت و سلامت خود به آبیاری منظم نیاز دارد. برگ‌های صاف این کاکتوس، در اصل بخش‌های ساقه مانندی هستند که به زیبایی از گلدان و سبد گیاه آویزان می‌شوند؛ گل‌های آن نیز در نوک برگ‌ها ایجاد می‌شوند، بنابراین هر چه گیاه شما ساقه بیشتری داشته باشد، گل‌های بیشتری تولید خواهد کرد. معمولا گل اغلب کاکتوس‌ها به رنگ قرمز است؛ اما کاکتوس کریسمس می‌تواند گل‌هایی به رنگ صورتی، بنفش و نارنجی نیز شکوفا کند.
در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس برای تشویق گیاه به گلدهی بیشتر، کاکتوس کریسمس خود را به صورت یک گیاه آویزی پروش داده یا آن را در مکانی قرار دهید که فضای کافی برای گسترش و آویزان شدن برگ‌ها وجود داشته باشد. خوبی کاکتوس کریسمس در این است که برخلاف اغلب کاکتوس‌های دیگر هنگام لمس آن نیازی نیست نگران تیغ‌های تیز آن باشید!

شیوه مراقبت از کاکتوس کریسمس

در این قسمت با توضیح شیوه مراقبت از کاکتوس کریسمس همراه شما خواهیم بود.

نور مناسب

کاکتوس کریسمس سایه نسبی یا نور فیلتر شده را ترجیح می‌دهد؛ البته این گیاه می‌تواند سریعا به سایر شرایط نوری و محیطی نیز عادت کند، اما بهتر است در آن را در محیطی با نور غیرمستقیم نگهداری کنید. بااین‌حال اگر می‌خواهید آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید، این کار را تنها در طول ماه‌های زمستان انجام دهید، چراکه نور بیش‌ازحد خورشید در فصول بهار و تابستان می‌تواند منجر به زرد شدن و رنگ پریدگی گیاه شود.

روش صحیح آب‌دهی

با اینکه کاکتوس کریسمس یک کاکتوس است، اما پیشینه گرمسیری آن سبب شده تا بیشتر از سایر همتایان خود تشنه دریافت آب باشد. بنابراین در طول نگهدری از کاکتوس کریسمس آن را منظم آبیاری کنید. نکته مهمی که درباره آبیاری کاکتوس کریسمس باید درنظر داشته باشید این است که موقع آبیاری اجازه دهید تا میزان آب اضافی از طریق حفرات زهکشی موجود در زیر گلدان خارج شود. علاوه‌براین خاک نیز باید بین دفعات آبیاری کاملا خشک شود. البته ناگفته نماند اگر خاک بیش‌ازحد خشک باشد، برگ‌ها شروع به پژمردگی و چروک شدن خواهند کرد.
در مورد اینکه هر چند وقت یکبار گیاه خود را آبیاری کنید باید بگوییم که این مورد بستگی به شرایط محیطی نگهداری از کاکتوس شما دارد. برای مثال در طول یک تابستان داغ و پرنور، تقریبا باید هفته‌ای 2 بار گیاه را آبیاری کنید. یا مثلا اگر در فصل زمستان کاکتوس کریسمس خود را در کنار یک پنجره نورگیر قرار داده‌اید، شاید لازم باشد هفته‌ای یک بار به آن آب بدهید.
برای فهمیدن اینکه چه موقع خاک کاکتوس شما خشک شده و نیاز به آبیاری دارد، انگشت خود را حدود 5 سانتی‌متر در خاک فرو کنید، اگر حس کردید خاک خشک است، گیاه را آبیاری کنید. درغیراینصورت از آبیاری گیاه پرهیز کنید، چراکه آبیاری بیش‌ازحد باعث ازبین رفتن کاکتوس شما خواهد شد.

بهترین خاک برای گیاه

در مورد خاک مناسب برای نگهداری از کاکتوس کریسمس باید بگوییم که نوع خاک یک فاکتور حیاتی برای کاکتوس کریسمس به‌شمار نمی‌آید. این گیاه تطبیق‌پذیری بالایی در برخورد با انواع مختلف خاک داشته و می‌تواند در خاک‌های گوناگون به‌خوبی رشد کند. جالب است بدانید که این گیاه در طبیعت اصلی خود به‌صورت اپی فیت (هوایی) رشد می‌کند.
با همه این احوالات در مورد خاک کاکتوس کریسمس باید بگوییم که کاکتوس کریسمس می‌‌تواند به‌خوبی در خاک‌ ماسه‌ای، شنی، حاوی پرلیت، خاک گلدان (چند منظوره) و خاک مخصوص کاکتوس رشد کند. برای حصول بهترین رشد نیز، بهتر است PH خاک بین 5.5 الی 6.2 باشد. به‌این‌منظور پیت ماس می‌تواند یک افزودنی مناسب برای داشتن محیطی با اسیدیته بیشتر باشد.

زمان و روش کود دادن به کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس برای رشد بهتر نیاز به کوددهی دارد. به‌این‌منظور در طول بهار و تابستان، ماهی یکبار کاکتوس کریسمس خود را با یک کود متعادل حلال در آب و رقیق شده به اندازه دو برابر مقدار توصیه شده تقویت کنید. مثلا اگر روی بسته‌بندی نوشته شده هر 10 میلی‌لیتر از کود را در یک لیتر آب رقیق کنید، شما مقدار آب را دو برابر یعنی 2 لیتر درنظر بگیرید. در طول زمان کوددهی هنگامی که متوجه شکل‌گیری غنچه گل‌ها شدید – معمولا اواخر تابستان یا اوایل پاییز- حتما کوددهی را متوقف کنید.

رطوبت و دمای مناسب محیط نگهداری

کاکتوس کریسمس از جمله کاکتوس‌هایی است که برای زندگی به رطوبت نیاز دارد، به ویژه هنگامی که در منطقه‌ای خشک رشد کرده یا زمستان را در محیطی گرم سپری می‌کند. برای تامین رطوبت کاکتوس کریسمس می‌توانید با اسپری کردن آب روی برگ‌ها یا قرار دادن گلدان گیاه روی سینی حاوی آب و سنگ‌ریزه، رطوبت مورد نیاز آن را فراهم کنید. فقط دقت کنید که سطح زیرین گلدان نباید تماسی با آب داشته باشد.
از رطوبت گذشته وقتی نوبت به دما می‌رسد، کاکتوس کریسمس کمی سخت‌گیری می‌کند! این گیاه در طول ماه‌های اوج رشد خود (فروردین تا شهریور)، دمای مطبوع بین 21 الی 26 درجه سانتی‌گراد را ترجیح می‌دهد و پس از استقرار غنچه‌ها، گیاه باید دمای پایین‌تری معادل 12 الی 18 درجه سانتی گراد را در شب و حداقل 13 ساعت تاریکی را تجربه کند تا گلدهی آن تقویت شود.
در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس آن را از درها و پنجره‌هایی که مدام باز و بسته می‌شوند، دور نگه دارید. این کاکتوس تمایلی ندارد تا کاهش یا افزایش ناگهانی دما را تجربه کند و این اتفاق می‌تواند منجر به ریزش غنچه‌ها و گل‌های آن شود.

روش هرس کردن گیاه

کاکتوس کریسمس را بلافاصله پس از گلدهی هرس کنید. هنگامی که گیاه وارد یک دوره رشد تازه می‌شود و بخش‌های نو رسته خود را گسترش می‌دهد، هرس کردن گیاه را وادار می‌کند تا شاخه‌های جدیدی ایجاد کرده و تعداد بیشتری از ساقه‌های جذاب خود را تولید کند.
برای هرس کردن کاکتوس کریسمس می‌توانید ساقه‌هایی که قصد هرس کردن آن‌ها را دارید را پیچانده و از این طریق هرس کنید یا با یک چاقو یا قیچی تیز و استریل شده این کار را انجام دهید. هر سال می‌توانید نهایتا یک سوم گیاه را در روند هرس کردن حذف کنید. یادتان باشد اگر تمایل داشتید این کار را به میزان بیشتری انجام دهید، نوک انتهایی یک یا دو تکه از ساقه را نیز کوتاه کنید.

روش تکثیر کردن کاکتوس کریسمس

در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس بهترین زمان برای تکثیر آن، یک الی دو ماه پس از پایان گلدهی است. جداکردن قلمه از کاکتوس کریسمس (چه بزرگ و چه کوچک) به رشد متراکم‌تر گیاه کمک کرده و به ایجاد شکوفه‌های بیشتر منتهی خواهد شد. بهترین روش برای تکثیر کاکتوس کریسمس، تکثیر از طریق جدا کردن و کاشت قلمه است. برای انجام این کار باید طبق گام‌های زیر پیش بروید:
1. ساقه‌هایی که قصد تکثیر از طریق آن‌ها را دارید با پیچاندن یا استفاده از یک چاقو یا قیچی ضد عفونی شده جدا کنید.
2. یک گلدان برداشته و آن را با خاک مناسب مثل خاک مخصوص کاکتوس، خاک گل معمولی یا ترکیب شنی/ پیت پر کنید.
3. قلمه را در عمق 2.5 سانتی متری از خاک مرطوب بکارید. ریشه‌دهی حدود 2 تا 3 هفته زمان می‌برد.
4. سپس گیاه را به صورت ملایم آبیاری کنید و اجازه دهید خاک گلدان در بین دفعات آبیاری خشک شود.
5. بعد از کاشت گیاه در خاک باید صبر کنید تا سیستم ریشه‌ای آن کاملا شکل گرفته و مستقر شود. ازاین‌رو بهتر است 8 الی 10 هفته صبر کنید و سپس قلمه را به خانه همیشگی خود منتقل کنید. بهترین شاهد بر سیستم ریشه‌ای مناسب، ظهور برگی جدید یا رشد ساقه‌ای تازه است.

- نکات مهم درباره هرس کردن گیاه

1. بسته به انتخاب خود می‌توانید قبل از کاشتن قلمه در خاک، آن را در آب قرار دهید تا در آنجا ریشه دهد. به‌این‌منظور قلمه را از بخش بریده شده خود حدود 2.5 الی 5 سانتی متر در آب قرار دهید. سپس آن را در کنار یک پنجره با نور غیرمستقیم خورشید قرار دهید. سپس تازمانی که ریشه‌زایی به‌خوبی انجام نشده و اندازه ریشه به حد کافی نرسیده است، بگذارید قلمه‌ها در آب باشند. گفتنی است برای کاشت قلمه‌ها در خاک، طول ریشه باید حداقل به 2.5 الی 5 سانتی‌متر رسیده باشد
2. هر ساقه‌ای که از گیاه مادر کوتاه و جدا می‌کنید باید حداقل از 1 الی 4 قسمت تشکیل شده باشد.
3. بخش‌های جدا شده باید 2 الی 4 روز در نقطه‌ای خشک و خنک قرار دهید. قلمه باید تا زمان ترمیم محل برش و خشک شدن آن در همین مکان باقی بماند و پس از آن در خاک کاشته شود، زیرا این کار از پوسیدگی آن جلوگیری خواهد کرد.
4. از تکثیر کردن این گیاه در فصل پاییز (هنگامی که گیاه هنوز در حال رویاندن غنچه‌ها و سپری کردن رشد فعال خود است) خودداری کنید.

روش کاشتن گیاه و عوض کردن گلدان آن

کاکتوس کریسمس به تعویض مکرر گلدان نیاز ندارد و تعویض گلدان هر 3 الی 4 سال یکبار برای آن کافی است. در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس اگر متوجه شدید که ریشه‌ها در حال خروج از حفرات زهکشی موجود در زیر گلدان هستند، یعنی زمان تعویض گلدان فرا رسیده است. این ساکولنت قدرتمند تمایل دارد تا کمی فشردگی ریشه را تجربه کند، به همین دلیل تعویض مداوم گلدان می‌تواند به این گیاه آسیب بزند. برخلاف سایر گیاهان که بهتر است تعویض گلدان آن‌ها پس از ظاهر شدن بخش‌های تازه روییده شده در فصل بهار صورت بگیرد، تعویض گلدان کاکتوس کریسمس باید پس از پایان گلدهی و پژمردگی گل‌ها یعنی تقریبا اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام شود. یادتان باشد که هرگز این گیاه را در زمان رشد و گلدهی فعال خود جابه‌جا نکرده و برای تعویض گلدان آن صبور باشید.برای انتخاب و خرید گلدان درنظر داشته باشید که بهترین گلدان برای کاکتوس کریسمس، گلدان سفالی است. گلدان‌های سفالی با ساختار متخلخل خود، به گردش هوا در اطراف ریشه کمک کرده و آب اضافی که در اثر آبیاری بیش‌ازحد در خاک تجمع پیدا می‌کند را سریعا از گیاه دور می‌کند. گلدان انتخابی شما باید دارای حفرات زهکشی متعدد یا یک سوراخ بزرگ در سطح زیرین خود باشد
علاوه‌بر انتخاب گلدان سفالی، گلدانی را انتخاب کنید که شعاع آن فقط 2.5 الی 5 سانتی متر از گلدان قبلی بزرگ‌تر است؛ چراکه انتخاب یک گلدان بسیار بزرگ می‌تواند با حفظ بیش‌ازحد رطوبت در خاک، به بستری برای رشد حشرات و آفات تبدیل شده و گیاه را با بیماری‌های متعددی روبرو کند.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی کاکتوس

متداول‌ترین آفات و حشراتی که به کاکتوس کریسمس حمله می‌کنند تریپس گل، ریشک بال، شته، کنه تار عنکبوتی و شپشک آردی هستند. برای جلوگیری از حمله این آفات، کاکتوس کریسمس خود را بیش‌ازحد آبیاری نکنید، چراکه خاک خیس عامل اصلی و جاذب حشره و آفت است.
اگر کاکتوس شما به آفت دچار شد، صابون حشره‌کش و روغن‌های مخصوص باغبانی معمولا در برطرف کردن مشکلات ناشی از حشرات موثر هستند. دراین‌باره گفتنی است که اگر تعداد آفت‌ها کم باشد با استفاده از یک دستمال یا گوش پاک کن آغشته به الکل از بین خواهند رفت و لزوما نیازی به مواد شیمیایی حشره‌کش نخواهید داشت. در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس درنظر داشته باشید که این گیاه از یک عفونت و درگیری گسترده جان سالم به در نخواهد برد و شاید نیاز باشد تا آن را دور بیاندازید، به ویژه اگر گیاهان دیگری نیز در نزدیکی آن گرفته باشد. در نتیجه با توجه به این مورد حتما مرتبا کاکتوس خود را چک کرده و از آبیاری بیش‌ازحد آن جدا خودداری کنید.
از آفت‌ها گذشته نوبت به بیماری‌های کاکتوس کریسمس می‌رسد. کاکتوس کریسمس مستعد ابتلا به بیماری‌های قارچی است. این دسته از بیماری‌ها وقتی رخ می‌دهند که گیاه بیش‌ازحد آبیاری شود. درنتیجه نه‌تنها برای جلوگیری از حمله آفات، بلکه برای پیشگیری از عفونت‌های قارچی نیز از آبیاری بیش‌ازحد گیاه خودداری کنید.
قارچ‌های فوزاریوم و فیتوفترا دو قارچ رایج در کاکتوس کریسمس هستند که می‌توانند منجر به پوسیدگی ساقه شوند. پوسیدگی ساقه ناشی از قارچ فوزاریوم لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی ساقه و نزدیک به سطح خاک ایجاد می‌کند. قارچ فیتوفترا نیز کشنده است. ازاین‌رو اگرچه ممکن است یک کاکتوس کریسمس مبتلا شده به قارچ فوزاریوم درمان شود (اگر عفونت در مراحل اولیه تشخیص داده شود)، اما در اغلب اوقات دست و پنجه نرم کردن با عفونت‌های قارچی در این نوع کاکتوس بسیار دشوار است و نهایتا به مرگ کاکتوس منجر خواهد شد. در صورت ابتلا کاکتوس شما به قارچ، اگر خاک گیاه بیش‌ازحد خیس است، ابتدا اجازه دهید تا خشک شود. سپس یک قارچ‌کش تهیه کرده و طبق دستور نوشته شده روی بسته‌بندی، از آن برای نابودی قارچ‌ها استفاده کنید.

چگونه از کاکتوس کریسمس در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

اگر در منطقه‌ای با آب‌وهوای گرم و معتدل زندگی می‌کنید، می‌توانید در فصل زمستان از این گیاه گرمسیری در خارج از خانه نیز نگهداری کنید. کاکتوس کریسمس می‌تواند دمای حدود 15 درجه را نیز در شب تحمل کند، اما این گیاه در برابر سرمای هوا در فصل زمستان مقاوم نیست. بنابراین هر دما و موقعیتی که حتی نزدیک به یخبندان باشد نیز سبب مرگ و نابودی گیاه خواهد شد. ازاین‌رو اگر در منطقه‌ای با زمستان‌های سرد و یخبندان زندگی می‌کنید، قبل از اولین موج سرما، گیاه را به داخل خانه بیاورید و خاک را کمی خشک نگه دارید.
گفتنی است در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس کمی هوای سرد برای آن نیاز است، چراکه دمای پایین هوا سبب تحریک تولید غنچه‌ها می‌شود. اگر شرایط نگهداری از کاکتوس کریسمس به‌خوبی فراهم باشد، باید در ماه آبان شاهد شکل‌گیری و ظهور غنچه‌ها باشید.

چگونه گیاه را به گلدهی تشویق کنیم؟

تحت شرایط محیطی مناسب، این گیاه 18 ماه پس از کاشت دانه شروع به گلدهی خواهد کرد. هر گل حداقل تا 6 روز باز می‌ماند کاکتوس تا 4 الی 6 هفته به روند تولید گل خود ادامه خواهد داد. گل‌های کاکتوس کریسمس جذاب و رنگارنگ هستند، اما عطری ندارند. بهترین راه برای اطمینان از ادامه یافتن گلدهی در فصل زمستان، حذف گل‌های سپری  شده یا چیدن نوک ساقه‌هاست.
برای اینکه در ایام کریسمس شاهد گلدهی کاکتوس کریسمس خود باشید، باید آن را وارد خفتگی کنید. برای انجام اینکار کارهای زیر را انجام دهید:
1. در اوایل آبان ماه، میزان آبیاری را کاهش دهید (تقریبا یک الی دو بار در هفته) و تنها زمانی گیاه را آبیاری کنید که، 2.5 سانتی‌متر رویی خاک خشک شده باشد.
2. علاوه‌بر کم کردن میزان آبیاری، کوددهی را نیز متوقف کنید.
3. کاکتوس کریسمس خود را در محیطی خنک (10 الی 12 درجه سانتی گراد) قرار داده و نور دریافتی آن را حدود 6 الی 8 هفته محدود کنید.  در این باره باید بگوییم که در طول روز گیاه می‌تواند نور غیرمستقیم خورشید را دریافت کند، اما باید 12 الی 14 ساعت تاریکی شب را نیز سپری کند.
4. به‌یاد داشته باشید اگر دمای اتاق گرم‌تر از 12 درجه است، ساعات تاریکی را افزایش دهید.
5. اگر در طول 12 ساعت تاریکی شبانه نوری به گیاه می‌تابد، گیاه را با یک پارچه تیره بپوشانید.
6. پس از شکل‌گیری غنچه‌ها، گیاه را به نزدیکی یکی پنجره نورگیر منتقل کنید. مطمئن شوید که کاکتوس کریسمس در نزدیکی هیچ‌گونه دستگاه گرمایشی قرار نگیرد، درغیراین‌صورت غنچه‌ها و شکوفه‌ها دچار ریزش خواهند شد.

مشکلات کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس گیاهی با عمر طولانی است که نسبت به دما و رطوبت حساس است. اگر آن را در دمای بالاتر از یخ زدگی نگهداری کنید، با قدرت به رشد خود ادامه خواهد داد. همان‌طور که از نام آن مشخص است، در دل روزهای سرد زمستانی باید منتظر گلدهی آن باشید. به‌همین‌دلیل، فراهم کردن دمای مناسب برای آن می‌تواند امری دشوار به‌حساب آمده و شاید گیاه را با مشکلاتی درگیری کند. ازاین‌رو در ادامه به بررسی 3 مورد از مهم‌ترین مشکلات احتمالی در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس و روش برطرف کردن آن‌ها خواهیم پرداخت:

1. رشد کاکتوس متوقف یا ثابت شده است

اگر متوجه شدید که کاکتوس کریسمس شما با کاهش یا توقف رشد مواجه شده است، بخش‌های مختلف آن را از نظر وجود شپشک آردی بررسی کنید. شپشک آردی شبیه به نقاط سفید و پنبه‌ای کوچک با طول چند میلی‌متری است. این آفت به‌آرامی حرکت کرده و معمولا نخستین بار روی سطح برگ‌ها در نقاط تاریک، گرم و مرطوب نزدیک به ساقه مرکزی کاکتوس نمایان می‌شود. این حشره از شیره موجود در گیاه تغذیه کرده و ترکیباتی به نام “عسلک” از خود باقی می‌گذارد که سبب ایجاد کپک روی گیاه خواهد شد.

2. برگ‌ها و ساقه‌های گیاه زرد شده، لکه‌هایی روی آن‌ها ایجاد شده یا پژمرده شده‌اند

اگر با زرد شدن برگ‌ها و ساقه‌ها، ظهور لکه روی آن‌ها یا پژمردگی گیاه روبرو شدید، گیاه را از نظر وجود حشره تریپس کاملا بررسی کنید. تریپس‌ها حشراتی ریز و خرچنگ مانند به رنگ مشکی- نقره‌ای هستند. آسیب برگ و ساقه مستقیما به دلیل وجود تریپس ایجاد نمی‌شود، بلکه این مشکلات ناشی از ویروس‌هایی هستند که توسط این حشرات به گیاه منتقل می‌شوند. اگر متوجه وجود تریپس در کاکتوس کریسمس خود شدید، با کمک صابون حشره‌کش یا روغن مخصوص باغبانی از شر آن‌ها خلاص شوید.
بد نیست حتی اگر گیاه را از گلدان قبلی خود خارج کرده و در گلدانی جدیدو ضد عفونی شده با خاک گلدان تازه بکارید. علاوه‌بر آفت تریپس پژمردگی می‌تواند در اثر کمبود نور، آبیاری نامناسب یا فشردگی بیش‌ازحد ریشه نیز ایجاد شود. در نتیجه در صورت مشاهده زرد شدن، ایجاد لکه یا پژمردگی برگ‌ها و ساقه‌ها، این موارد را نیز در نظر گرفته و تغییرات لازم را اعمال کنید.

3. برگ‌های کاکتوس قرمز یا صورتی شده است

در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس اگر برگ‌های کاکتوس کریسمس شما به رنگ قرمز یا صورتی تغییر پیدا کرده‌اند، احتمالا مشکل به دریافت بیش‌ازحد نور خورشید یا کمبود آب باز می‌گردد. در نتیجه برای حل این مشکل اگر کاکتوس کریسمس را در کنار پنجره‌ای نورگیر با نور مستقیم خورشید قرار داده‌اید، آن را به نقطه‌ای ببرید که نور را به‌طور غیر مستقیم دریافت کند. اگر هم تا عمق 2.5 سانتی‌متری از سطح خاک خشک شده است، آن را به‌مقدار کافی آبیاری کنید.

زعفران یکی از ادویه‌های معروف و پر‌کاربرد اما گران‌قیمت در آشپزی ایرانی است که رنگ و بوی بسیار خوبی به غذا‌ها می‌بخشد. اما تا به‌حال شده است به این فکر کنید که روش کاشت و نگهداری این گیاه ارزشمند چگونه است؟ یا اینکه انواع مختلف زعفران کدام‌اند؟ اگر دوست دارید جواب این سوالات را بدانید، مقاله زیر را که توسط بهترین فروشگاه آنلاین گل و گیاه تهیه شده است مطالعه فرمایید. با این کار تمامی اطلاعات لازم درباره گیاه زعفران را فرا خواهید گرفت و به ارزش واقعی این طلای قرمز پی خواهید برد.

شناخت گیاه زعفران

زعفران گیاهی ارزشمند و درواقع طلای قرمز است که طعم خاص، عطر بی‌نظیر و طعم شگفت‌انگیز زعفران همراه با رنگ بسیار جذاب، آن را به شیک‌ترین و خاص‌ترین ادویه جهان تبدیل کرده است. چیزی که ما آن را به عنوان ادویه زعفران می‌شناسیم، از کلاله خشک شده آن یا همان بخش نخ مانند زعفران به دست می‌آید و جالب است بدانید برای تهیه حدود 450 گرم ادویه زعفران، به 75000 شکوفه زعفران نیاز است! کاشت و تکثیر زعفران، کاملا به‌صورت دستی انجام می‌شود. ازاین‌رو به دلیل تعداد بالای نیروی انسانی که در روند رشد زعفران به کار گرفته می‌شود، زعفران به یکی از گران‌ترین ادویه‌های جهان تبدیل شده است. از کلاله‌ها و گاهی گلبرگ‌های زعفران برای تولید دارو نیز استفاده می‌شود. این گیاه جادویی متعلق به آسیا و به طور ویژه، کشورمان ایران است و جالب است بدانید باکیفیت‌ترین، خوش طعم‌ترین و البته گران‌ترین زعفران جهان نیز در ایران تولید می‌شود. با توجه به محبوبیت زعفران تصمیم گرفتیم در این مطلب همه آنچه در مورد گیاه زعفران لازم است بدانید را برای شما بگوییم. اگر دوست دارید با این ادویه ارزشمند بیشتر آشنا شده و مختصری در مورد روش کاشت و پرورش زعفران و همچنین برداشت آن بدانید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.

شناسنامه گیاه

- نام رایج: زعفران
- نوع گیاه: گیاه خوراکی چندساله
- اندازه گیاه بالغ: 50 سانتی متر
- نیازهای نوری: نور کامل تا جزئی خورشید/ کمی سایه
- نوع خاک: شن و ماسه‌ای، خشک و دارای زه کشی عالی
- PH خاک: خنثی( 06.5 الی 7.5)
- زمان گلدهی: تابستان
- رنگ گل: بنفش، با برگ‌های سبز و کلاله قرمز
- منطقه بومی: ایران، هند و مناطق معتدل آسیا و اروپا

درباره گیاه زعفران بیشتر بدانید

گیاه زعفران در فصل پاییز شکوفه می‌دهد و فصل برداشت آن اواخر پاییز و اوایل زمستان است. این ادویه ویژه، در غذاهای ایرانی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. زعفران در فرهنگ غذایی ترکیه، هند و اسپانیا نیز یافت می‌شود. در واقع، این 3 کشور پس از ایران دارای ریشه‌های قدیمی در بحث زعفران هستند.زعفران ایرانی در آب گرم فعال شده و طعم و عطر خود را آزاد می‌کند. همان‌طور که می‌دانید این روش، رایج‌ترین راه برای به کار گیری زعفران در غذاهای مختلف است. آزاد کردن رنگ و عطر تا 24 ساعت ادامه دارد و طعم آن مدام تشدید می‌شود. زعفران کابردهای درمانی نیز دارد، . برای مثال در کاهش و درمان بی‌خوابی، اضطراب و افسردگی موثر است که البته در ادامه مطلب به‌طور جامع‌تری به آن‌ها خواهیم پرداخت.
حدودا 3 سال طول می‌کشد تا دانه زعفران به یک گل قابل برداشت تبدیل شود. تمام این پروسه به‌صورت طبیعی طی می‌شود و همین امر، ارزش زعفران را بسیار بالاتر می‌برد. در نهایت، کلاله (نخ) تحت نور خورشید خشک شده و گران‌ترین ادویه جهان را به وجود می‌آورد!

پیشینه تاریخی گیاه

خواستگاه اصلی و اولیه گیاه زعفران ، ایران است و بیش از 80 درصد زعفران جهان توسط کشورمان ایران، تامین می‌شود! البته که این گیاه در اسپانیا، فرانسه، ایتالیا و بخش‌هایی از هند نیز رشد می‌کند.
گیاه زعفران در نقاشی‌های ماقبل تاریخ (که به 50 هزار سال قبل و دوران غار نشینی باز می‌گردند) یافت شده است. محل کشف این نقاشی‌ها، عراق امروزی است که در سال‌های دور، بخش شمال غربی امپراطوری ایران بوده است. در ایران قدیم (قرن دهم قبل از میلاد) زعفران در اصفهان رشد می‌کرده است. اجداد ما از این گیاه پرخاصیت به عنوان رنگ زرد، عطر و دارو استفاده می‌کردند. آن‌ها این ادویه را برای خوش طعم کردن چای و غذاهای مختلف به کار می‌بردند و افراد غیر ایرانی را مسخ هنر خود می‌کردند. به‌گونه‌ای که طبق دست نوشته‌های موجود، افراد بیگانه از کشورهای مختلف به ایران سفر می‌کردند تا این ادویه جادویی را امتحان کنند. در طول جنگ‌ها و دوران مختلف نیز، زعفران بیش از پیش مورد استقبال قرار گرفت و توسط افراد نظامی به کشورهای دیگر مثل یونان و انگلیس برده شد.

گونه‌های مختلف زعفران ایرانی

در میان انواع زعفران ایرانی، 4 گونه محبوب و پر فروش وجود دارد که عموما همین انواع را به‌صورت گسترده در صنایع مختلف مشاهده می‌کنیم. این 4 گونه به شرح زیراند:

1. زعفران سر‌گل

همانطور که از نام آن مشخص است، زعفران سرگل از نوک کلاله به دست می‌آید. تشخیص این زعفران به لطف رنگ بسیار قرمز و نخ‌های کوتاه آن، بسیار راحت است. با اینکه زعفران سرگل بسیار معطر و قوی است، اما از نظر زیبایی ظاهری در اغلب اوقات آن را در مقام دوم و پس از زعفران “سوپر نگین” قرار می‌دهند. علت این رده بندی، نخ‌های شکسته و تکه شده‌ای است که در نوع سرگل یافت می‌شود.

2. زعفران سوپر نگین

سوپر نگین، کم‌یاب‌ترین و گران‌ترین نوع از انواع گیاه زعفران جهان است. این زعفران با قدرت و زیبایی ظاهری خود شناخته می‌شود. سوپر نگین در مقایسه با سرگل، دارای نخ‌های بلندتر بوده و هیچگونه نخ زرد و نارنجی نیز ندارد. نخ‌های این زعفران به صورت متقارن بریده شده‌اند تا از شکستگی و فروپاشی آن‌ها پیشگیری شود. اگر به دنبال باکیفیت‌ترین زعفران جهان هستید، سوپر نگین مطلوب نهایی شماست.

3. زعفران نگین

در مقایسه با نوع سوپر نگین، زعفران نگین دارای نخ‌های بلندتری است و ممکن است بخش‌های زرد و نارنجی در نخ‌های خود داشته باشد. به طور خلاصه، نگین نیز بسیار باکیفیت است، اما به دلیل وجود بعضی نخ‌های زرد و نارنجی قیمت کمتری دارد و اقتصادی‌تر است. همین ویژگی باعث شده که این زعفران برای مصارف خانگی بسیار مناسب باشد.

4. زعفران پوشال

پوشال، ارزان‌ترین و رایج‌ترین نوع زعفرانی ‌است که امروزه به فروش می‌رسد. قیمت پایین‌تر این نوع زعفران نسبت به سایر انواع آن به این دلیل است که نخ‌های زعفران پوشال، دارای مقادیر بیشتری از رنگ نارنجی و زرد هستند. جالب است بدانید گاهی اوقات توزیع کنندگان بین‌المللی زعفران از فروش زعفران پوشال با بخش‌های زرد و نارنجی سود کلانی می‌برند. درواقع با اینکه بخش‌های غیر قرمز زعفران هیچ ارزشی ندارد، ولی مصرف کنندگان با پرداخت هزینه‌ای بیشتر از ارزش اصلی اقدام به خرید زعفران پوشال می‌کنند.

خواص درمانی گیاه

باور عمومی بر این است که گیاه زعفران در بهبود افسردگی، اضطراب، بیماری‌ آلزایمر، دردهای شکمی دوران قائدگی و همچنین در کاهش علائم PMS (سندروم پیش از قائدگی) کاربرد دارد. البته از این ادویه گران قیمت در بسیاری از موارد دیگر نیز استفاده می‌شود، اما هنوز شواهد و مدارک معتبری جهت موثر بودن آن در جهت بهبود سایر بیماری‌ها یافت نشده است.
در ادامه در مورد تاثیر زعفران در مورد برخی از بیماری‌هایی که گفته برای شما بیشتر خواهیم گفت.
- آلزایمر: مصرف عصاره زعفران به صورت خوراکی در طی بیش از 22 هفته می‌تواند علائم آلزایمر را کاهش دهد؛ چراکه زعفران قادر است همانند داروی تجویزی Donepezil (Aripect) عمل کند.
- افسردگی: تحقیقات نشان می‌دهد خوردن زعفران برای 6 الی 12 هفته می‌تواند نشانه‌های افسردگی را بهبود ببخشد. این تحقیقات که به‌تازگی و روی افراد مبتلا به افسردگی صورت گرفته است، اثبات کرده که اضافه کردن مقداری عصاره زعفران به رژیم غذایی افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنند، می‌تواند به بهبود این بیماری کمک شایانی کند؛ بااین‌حال گفتنی است که مصرف زعفران برای افرادی که همزمان از افسردگی و اضطراب رنج می‌برند، شاید به قدر کافی کمک‌کننده نباشد.
- قائدگی دردناک (دیسمینوره): بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف محصولی حاوی زعفران، رازیانه و کرفس می‌تواند دردهای دوران قائدگی را کاهش دهد.
- سندروم پیش از قائدگی: برخی تحقیقات اثبات کرده‌اند که مصرف مقدار خاصی از عصاره زعفران، در بهبود علائم سندروم پیش از قائدگی پس از دو چرخه قائدگی موثر خواهد بود.

گاهی اوقات ممکن است گیاهان آپارتمانی که در خانه نگهداری می‌کنید دچار مشکلاتی شوند، مثلا برگ‌های آن‌ها شروع به ریزش کند و یا رشد غیر‌عادی داشته باشند. در این صورت باید دلایل ایجاد این مشکلات را پیدا کرده و آن‌ها را بر‌طرف کنید تا گیاهانتان دوباره به رشد طبیعی خود ادامه دهند. به همین منظور ما در مقاله زیر تعدادی از مشکلات گیاهان خانگی و دلایل ایجاد آن‌ها را توضیح داده‌ایم تا به شما کمک کنیم مشکلات گیاهان خود را حل کرده و از خراب شدن آن‌ها جلوگیری کنید.

مقدمه

یکی از ناامید کننده‌ترین قسمت‌های نگهداری از گیاهان خانگی این است که بعد از مدتی تحت تاثیر عوامل مختلف به‌طور ناگهانی برگ‌هایشان شروع به زرد شدن، ریزش یا پژمرده شدن می‌کند؛ کم‌کم این موجودات زیبا و دوست داشتنی جلوه و زیبایی خودشان را از دست داده و جلوی چشم ما از بین می‌روند؛ بدتر از همه اینکه ما نیز نمی‌دانیم چه اتفاقی برای آن‌ها رخ داده و ناچار به تماشای آن‌ها خواهیم بود.
مشخصا این اتفاقات بدون دلیل و به صورت اتفاقی رخ نمی‌دهد و چنین مواردی وقتی رخ می‌دهند نشان از این دارند که گیاه شما به مراقبت و رسیدگی بیشتری نیاز دارد؛ در اصل اتفاقات یاد شده زبان گیاهان است و گیاهان از طریق نشان دادن این موارد به شما می‌گویند چه چیزی نیاز دارند یا از چه چیزی رنج می‌برند. در چنین شرایطی تنها کاری که شما باید بکنید یاد گرفتن زبان مخصوص آن‌هاست تا بتوانید با گیاه خود ارتباط برقرار کنید و نیازهای او را برطرف کنید. اگر بتوانید این زبان را یاد بگیرید گیاه شما همیشه سالم و سرحال خواهد ماند.
حال با ما همراه باشید تا با 12 مورد از مشکلات گیاهان خانگی و راه حل آن‌ها آشنا شوید تا بعد از خرید گیاه آپارتمانی، بتوانید به‌راحتی با گیاه خود ارتباط برقرار کرده و به‌خوبی از آن مراقبت کنید. این مشکلات به شرح زیر‌اند:

1. گیاه رشد غیر‌طبیعی و نا‌موزون دارد

یکی از مشکلات گیاهان خانگی رشد غیرطبیعی و خارج از قاعده آنهاست. گاهی گیاه رشدی عجیب و غیرمنطقی دارد و ممکن است یک یا چند ساقه به صورت نامتوازنی به سمت دیگر کج شده یا بیش از حد بلند شوند. اگر کمی دقت کنید می‌بینید که این ساقه نامتوازن به سمت منبع نور حرکت می‌کند و گیاه شما می‌خواهد به شما بگوید که نوری که دریافت می‌کند کم است.
برای حل این مشکل کافی است گیاه خود را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید. درنظر داشته باشید پنجره‌های شمالی کمترین نور و پنجره‌های جنوبی بیشترین نور را دارند. پس اگر گیاه شما بیشترین میزان نور را نیاز دارد، بهتر است آن را به پنجره جنوبی منتقل کنید. همچنین بهتر است هر چند وقت یک‌بار گلدان خود را بچرخانید تا تمام قسمت‌های گیاه به طور مساوی از نور خورشید بهره‌مند شوند در غیر اینصورت یک قسمت گیاه رشد بیش از حدی خواهد داشت در حالی که قسمت دیگر رشد کمتری دارد.

2. برگ‌های گیاه پیچ خورده است

الگوی رشد برگ‌ها معمولا نشانه‌ای برای وجود بیماری یا حشرات است. اگر برگ‌های گیاه شما پیچ خورده یا در هم فرو رفته باشند بهتر است کمی دقیق‌تر به گیاه خود نگاه کنید، چون ممکن است نشانه‌هایی از وجود حشرات یا خود حشرات ببینید، اما اگر لکه‌هایی سیاه رنگ روی برگ‌ها دیدید نشانه‌ای از بیماری است.
در اولین قدم بهتر است گیاه خود را قرنطینه کنید تا بیماری یا آفت‌های آن به سایر گیاهان سرایت نکند و سپس با توجه به نوع گیاه، شدت آلودگی و نوع آلودگی، گیاه خود را درمان کنید. گاهی تنها با یک دستمال تمیز می‌توانید از شر این مشکل خلاص شوید، اما گاهی نیز ممکن است مجبور به استفاده از آفت‌کش یا قارچ‌کش‌های صنعتی شوید. در صورتی که دیر متوجه ابتلای گیاه خود شوید ممکن است دیگر نتوانید آن را درمان کنید. بنابراین برای جلوگیری از بروز چنین مواردی بهتر است مرتبا گیاه خود را بررسی کنید.

3. برگ‌های گیاه قهوه‌ای شده است

گاهی لبه برگ‌های گیاه ممکن است قهوه‌ای شود. این مورد نیز جز مشکلات گیاهان خانگی به‌شمار رفته و ممکن است به دلایل مختلفی رخ بدهد. دلایلی که باعث قهوه‌ای شدن لبه برگ‌ها می‌شود شامل موارد زیر است:

- آب‌دهی نا‌درست

آبیاری مناسب برای یک گیاه به این معنی نیست که مثلا هر سه شنبه ساعت 9 صبح باید به گیاه آب بدهید؛ آب‌دهی به گیاه باید زمانی باشد که واقعا به آن نیاز دارد. همچنین اینکه گیاه شما طاقت کم آبی را دارد به این معنی نیست که می‌توانید هفته‌ها آن را بدون آب بگذارید و ناگهان آن را به حجم زیادی آب غافلگیر کنید، چراکه به این شکل نیز در واقع شما آبیاری نامناسب انجام داده‌اید و گیاهتان را در معرض نابودی! مقاوم بودن گیاه به بی‌آبی در اصل به این معناست که اگر تایم آبیاری گیاهتان چند ساعت یا یک روز عقب افتاد و فراموش کردید، گیاهاتان نابود نمی‌شود. ضمن اینکه به اندازه آب دادن به گیاه نیاز جز ارکان آبیاری درست است. بنابراین موقع آبیاری گیاه خود، هم در زمان مناسب و هم به‌اندازه به آن آب بدهید.
در زمان آبیاری به یاد داشته باشید که آب اضافی باید از زیر گلدان خارج می‌شود. این به آن معنی است که اولا گیاه در آب غوطه ور نمی‌شود و دوما آب به تمام خاک رسیده و فقط قسمت بالایی آن خیس نشده است. ضمن اینکه این موضوع خبر از زهکشی مناسب خاک گلدان‌تان نیز می‌دهد.

- کمبود رطوبت محیط

از آنجا که بسیاری از گیاهان بومی مناطق گرمسیری هستند و نیاز به هوایی مرطوب دارند، لازم است اگر هوای خانه شما خشک است، آن را با ترفندهای مختلف به هوایی مرطوب و باب میل گیاهان خود تبدیل کنید. بنابراین تحقیق کنید و اگر گیاهاتان جز دسته گیاهان نیازمند به رطوبت است، با استفاده از روش‌های مختلف، رطوبت مورد نیاز آن‌ها را تامین کنید.

- تجمع نمک در خاک گیاه

این اتفاق معمولا به‌خاطر کوددهی زیاد یا استفاده زیاد از آب شهری رخ داده و باعث تشکیل نمک در خاک گیاه می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است کوددهی را به‌صورت حساب شده انجام دهید و تا جای ممکن از آب مقطر یا آبی استفاده کنید که یک شبانه روز استراحت کرده باشد و کلر و املاح آن ته نشین شده باشد. البته می‌توانید از آب جوشانده سرد شده نیز استفاده کنید که یک انتخاب عالی برای آبیاری گیاهان به‌شمار می‌رود.
افزون‌بر آب که باید استاندارد باشد، برای خلاصی از شر نمک جمع شده در خاک می‌توانید گلدان را به سینک یا حیاط منتقل کنید و خاک آن را برای چند دقیقه در زیر جریان آب بشویید و اجازه دهید جریان آب از زیر گلدان خارج شود.

4. برگ‌های گیاه زرد شده است

اگر تنها یک یا دو برگ از گیاه شما زرد شده است نباید نگران باشید این جز مشکلات گیاهان خانگی به‌شمار نرفته و یک اتفاق عادی و پروسه طبیعی زندگی گیاه است؛ در این شرایط فقط کافی است برگ‌های زرد را از روی گیاه جدا کنید، اما درغیراینصورت اگر تعداد برگ‌های زرد زیاد باشند می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل بزرگتر یعنی آبیاری بیش از حد باشد.
آبیاری زیاد می‌تواند باعث مرگ گیاه شود البته نه به اندازه آبیاری کم، بیشتر گیاهان دوست ندارند در خاکی بیش از حد خیس زندگی کنند زیرا باعث پوسیدن ریشه‌های آن‌ها می‌شود و آن‌ها را مستعد به بیمار شدن می‌کند. هر گیاهی نیاز مخصوص به خود را دارد اما معمولا زمانی که دو الی سه سانت بالایی خاک گیاه خشک شد زمان آبیاری به گیاه است.
یکی دیگر از دلایل زرد شدن برگ‌های گیاه عدم دریافت نور کافی است. برگ‌ها برای حفظ کلروفیل و سبز ماندن نیاز به نور خورشید دارند و در صورتی که نور کافی را دریافت نکنند، در طول زمان رنگ سبز خود را از دست می‌دهند. این مشکل مخصوصا در گیاهان متراکمی که همیشه یک سمت‌شان به آفتاب است واضح‌تر مشاهده می‌شود و برگ‌های سمت دیگر رو به زردی می‌روند.

5. برگ‌های گیاه دچار ریزش شده است

برخی گیاهان مانند فیکوس نسبت به تغییرات محیطی و جابه‌جایی بسیار حساس هستند و اعتراض خود را به‌صورت ریزش برگ‌ها نشان می‌دهند، اما اگر شرایط محیط جدید برای آن‌ها مناسب باشد پس از مدتی خود را تطبیق می‌دهند و مجددا برگ‌های جدید رشد می‌کنند.
یکی دیگر از دلایل ریزش برگ‌ها عدم توانایی در تامین انرژی مورد نیاز مخصوصا نور است. گیاهی که نتواند انرژی لازم برای رشد کامل خود را تامین کند شروع به قربانی کردن برگ‌های پیرتر می‌کند تا تمرکز خود را بر روی برگ‌های جوان‌تر خود بگذارد.

6. برگ‌های گیاه کمرنگ شده و یا دچار سوختگی شده است

گیاهان نیز مانند انسان‌ها ممکن است دچارآفتاب سوختگی شوند؛ برگ‌هایی که کمرنگ یا سفید می‌شوند نشانه‌ای از آفتاب سوختگی و دریافت نور زیاد است. خوشبختانه راه حل این مشکل بسیار ساده است و کافی است گیاه را از نور شدید آفتاب دور کنید تا گیاه دوباره خود را بازیابی کند.
البته سوختگی برگ‌ها ممکن است حاصل کوددهی زیاد نیز باشد؛ کود بیش‌ازحد می‌تواند باعث تجمع نمک در خاک شود و برگ‌های گیاه را بسوزاند. برای حل این مشکل باید میزان کوددهی را کم کنید یا کودی که استفاده می‌کنید را بیشتر رقیق کنید.

7. برگ‌های گیاه پژمرده شده است

یکی دیگر از مشکلات گیاهان خانگی پژمردگی برگ‌ها آن‌هاست. تشخیص پژمردگی معمولا کاری سخت است و ممکن است شما زمانی متوجه آن شوید که دیگر دیر شده باشد و گیاه نتواند زنده بماند. دلایل مختلفی می‌تواند باعث پژمردگی شود مانند آبدهی زیاد، آبدهی کم، زهکشی نامناسب خاک، استرس‌های دما، بیماری یا کمبود رطوبت و… که با بررسی خشکی خاک، اصلاح عادت آبیاری، کاهش دما، انتقال گیاه به خاکی بهتر و افزایش رطوبت می‌توانید آن را برطرف کنید.

8. لکه‌هایی بر روی برگ‌ها ظاهر شده است

علاوه‌بر پژمردگی برگ‌ها لکه‌دار شدن آن‌ها نیز جز مشکلات گیاهان خانگی است. این لکه‌ها معمولا به‌دلیل ابتلای گیاه به بیماری‌های قارچی، باکتریایی و یا ویروسی است. برای حل این مشکل باید گیاه را به محلی منتقل کنید که گردش هوای بهتری دارد تا با سرعت بیشتری خاک آن بین نوبت‌های آبیاری خشک شود. همچنین باید تمام برگ‌های آلوده شده را از گیاه جدا کنید و دور بریزید.
در نظر داشته باشید تمام بخش‌های آلوده شده را باید به‌سرعت از گیاه مبتلا شده و گیاهان دیگر جدا کنید وگرنه امکان سرایت آن به سایر گیاهان نیز وجود دارد. همچنین برای جلوگیری از ابتلای مجدد گیاهان به این مشکل سعی کنید برای هر گیاه فضای کافی را فراهم کنید و گیاهان را بسیار چسبیده به یکدیگر قرار ندهید. همچنین همیشه در زمان آبیاری، آب را از قسمت پایینی و نزدیک به خاک گیاه بریزید که تا جای ممکن برگ‌ها یا تنه اصلی گیاه خیس نشود.

9. گیاه کپک زده است

این مشکل از مشکلات گیاهان خانگی که نام درست آن سفیدک سطحی است یک بیماری قارچی بوده و گیاهان زیادی را آلوده می‌کند. این قارچ در شرایطی ایجاد می‌شود که نور کم باشد، برگ‌ها خشک شده باشند و رطوبت بالا باشد.
در ابتدای امر این مشکل به شکل یک گرد و غبار سفید رنگ روی گیاه شما ظاهر می‌شود و سپس خود را به‌صورت لکه‌های سفید رنگی نشان می‌دهد که برگ را از بین می‌برد. عوامل ایجاد سفیدک سطحی می‌توانند از طریق باد به سایر گیاهان سرایت کنند، بنابراین بهتر است گیاه مبتلا شده را به‌سرعت قرنطینه کنید تا عوامل انتقال بیماری به سایر گیاهان شما منتقل نشوند.
برای برطرف کردن این مشکل باید تمام برگ‌های آلوده شده را از گیاه جدا کنید، آن را به محیطی با تهویه هوای بهتر و رطوبت کمتر منتقل کنید و سپس گیاه را با قارچ‌کش‌های صنعتی درمان کنید.

10. خاک گیاه غیر‌جاذب است

گاهی ما به اندازه کافی به گیاه خود آب می‌دهیم اما با اینکه گیاه ریشه سالمی دارد آب کافی را جذب نمی‌کند. متهم اصلی در این مورد خاک است؛ بسیاری از خاک‌های آمآده گلدان حاوی پیت هستند و نقش نگهداری رطوبت در خاک را بازی می‌کنند، اما این ماده در اولین مرتبه تماس با آب به سختی آب را به خود جذب می‌کند و نیاز به تکرار دارد تا بتواند عملکرد خود را بهبود بخشد. حتی اگر پیت در گذشته خیس شده باشد ولی مدتی خشک بماند دوباره سرسخت می‌شود.
گاهی ممکن است به‌دلیل مسافرت یا حتی فراموشی فاصله زیادی بین نوبت‌های آبیاری ایجاد شود. در این فاصله خاک گلدان خشک می‌شود و در آبیاری بعدی نمی‌تواند رطوبت را به‌خوبی جذب کند، درنتیجه خاک آب را با سرعت تخلیه می‌کند و ریشه فرصت کافی برای جذب آب لازم را ندارد و دچار مشکل خواهد شد. برای حل این مشکل می‌توانید گلدان‌های کوچک خود را در آبی ولرم غوطه‌ور کنید تا خاک بتواند عملکرد خود را بهبود بخشد، اما درباره گلدان‌های بزرگ‌تر ممکن است کار کمی سخت‌تر باشد و نتوانید؛ در آن صورت باید با صبر و حوصله، منظم و به اندازه گلدان‌های بزرگ خود را آبیاری کنید تا خاک آن‌ها کم‌کم آماده شده و آب را بهتر از قبل به خود جذب کنند.

11. گیاه مورد حمله آفت پشه سیاه قرار گرفته است

پشه خاک یا پشه سیاه گلدان یکی دیگر از مشکلات گیاهان خانگی به‌شمار می‌رود. این حشره‌های سیاه‌رنگ روی سطح خاک زندگی می‌کنند و موجوداتی رطوبت دوست هستند. سر و کله آن‌ها در هوای سرد پیدا می‌شود و لاروهای خود را درون خاک گلدان و نزدیک به ریشه گیاه می‌ریزند. تعداد کم این حشرات و نوع بالغ آن خطری برای انسان‌ها محسوب نمی‌شوند و تنها موجوداتی مزاحم هستند که اطراف گلدان پرواز می‌کنند، اما از آنجایی که نرخ زاد و ولد آن‌ها زیاد است به‌سرعت تکثیر شده و آن زمان است که لارو‌های این حشرات شروع به تخریب ریشه گیاه شما می‌کنند. ضمن اینکه پشه سیاه می‌تواند باعث انتقال قارچ و بیماری به گیاه شما نیز شود.
برای خلاصی از دست این حشرات باید خاک آلوده شده را دور ریخته و از حشره‌کش‌های صنعتی مخصوص برای این کار استفاده کنید. این نکته را نیز درنظر داشته باشید که در زمان خرید گیاهی تازه به‌خوبی خاک آن را بررسی کنید و از خرید هر گیاهی که در اطراف آن حشرات سیاه رنگ پرواز می‌کنند خودداری کنید.

12. گیاه توسط آفت مگس سفید مورد حمله قرار گرفته است

برخلاف نامی که دارد، این حشره یک نوع مگس نیست و چیزی شبیه شته است. این حشرات کوچک و سفید مثلثی شکل در زیر برگ‌های گیاه شما می‌چسبند و شروع به تغذیه از شیره گیاه شما می‌کنند. این حشرات از خود مایعی چسبناک به جا می‌گذارند که باعث جذب آلودگی و ایجاد بیماری در گیاه شما می‌شود. مگس‌های سفید معمولا در مناطق گرمسیر و در تابستان پیدا می‌شوند. در مناطق یا فصل‌های سرد این مگس‌ها در گلخانه‌ها به راحتی زنده می‌مانند و تکثیر می‌شوند. در صورتی که جلوی تکثیر آن‌ها گرفته نشود در مدت کوتاهی تعداد آن‌ها به سرعت افزایش پیدا می‌کند. زنبورها و کفشدوزک‌ها دشمنان این حشرات سفید رنگ هستند و می‌توانند در ازبین‌بردن آن‌ها موثر باشند، اما از آنجا گیاهان شما داخل آپارتمان‌تان قرار دارند، برای از بین بردن مگس سفید لازم است از آفت‌کش‌های صنعتی مخصوص یا تله‌های چسبناک زرد رنگ آن‌ها را به دام انداخته و با آن‌ها مبارزه کنید. در مورد مگس سفید گفتنی است که این حشره برای انسان خطرناک نیستند، اما از آنجا که جثه کوچکی دارند می‌توانند به‌راحتی وارد مجرای تنفسی یا چشم شده و باعث ایجاد مشکلات تنفسی یا عفونت شوند. پس بهتر است هر زمان آن‌ها را اطراف گیاهان خود دیدید، به‌سرعت درصدد از بین بردن آن‌ها برآمده و قبل از اینکه تعدادشان زیاد به و سایر گیاهانتان نیز منتقل شوند، آن‌ها را از بین ببرید.
همچنین گفتنی است که اگر به‌تازگی قصد خرید گیاه آپارتمانی دارید، پیشنهاد می‌کنیم با خرید کاکتوس و ساکولنت شروع کرده و سپس سراغ سایر گیاهان آپارتمانی بروید، چراکه ساکولنت‌ها و کاکتوس‌ها معمولا نگهداری آسان‌تری دارند.

پاسخ به سوالات رایج درباره مشکلات گیاهان خانگی

رزماری یکی از گیاهان گلدانی معطر است که برگ‌هایی ظریف و زیبا داشته و می‌تواند گیاه مناسبی برای نگهداری در خانه شما باشد. همچنین شما می‌توانید از برگ‌های خوراکی این گیاه در آشپزی استفاده کرده و از خواص بی‌نظیر آن بهره‌مند شوید. روش نگهداری از گیاه رزماری نیز بسیار آسان است و از این نظر نیز گیاه مناسبی می‌باشد. اما اگر دوست دارید گیاه رزماری را به‌طور کامل بشناسید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی تهران تهیه شده است مطالعه فرمایید.

آشنایی با گیاه معطر رزماری

رزماری گیاهی معطر، چند ساله و همیشه سبز است که به‌صورت بوته‌ای‌ می‌روید. این گیاه برگ‌هایی شمشیری و سوزنی شکل دارد که معمولاً به رنگ طوسی خاکستری هستند و روی ساقه‌های چوبی می‌رویند. رزماری در اواخر بهار و اوایل تابستان گل‌هایی کوچک و به رنگ سفید متمایل به آبی و به‌صورت خوشه‌ای می‌دهد. این گیاه را معمولا در اوایل بهار و زمانی که زمستان به پایان رسیده باشد می کارند. رزماری سرعت رشد متوسطی دارد و معمولاً در سال دوم به اندازه بالغ خود می‌رسد و می‌تواند گل بدهد. علاوه‌بر عطری خاص این گیاه دارای خواص دارویی و نیز بوده و به‌عنوان چاشنی و ادویه نیز از آن استفاده می‌شود. ازاین‌رو می‌توان پرورش و نگهداری رزماری را هم فال و هم تماشا دانست. بنابراین اگر دنبال خرید گیاهان سبز هستید رزماری را انتخاب کرده و برای یادگیری روش کاشت و نگهداری آن نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب همه آنچه در مورد کاشت و نگهداری از رزماری باید بدانید را به شما خواهیم گفت.

ویژگی‌های اصلی گیاه

- نام علمی: Salvia rosmarinus
- خانواده: نعناییان
- بومی: مناطق مدیترانه‌ای
- نام‌های مرسوم: رومارَن، اکلیل کوهی، رزماری

تاریخچه گیاه رزماری

رزماری از دیرباز مورد استفاده قرار می‌‌گرفته است، به‌طوری‌که یونانیان باستان معتقد بودند این گیاه حافظه و ذهن را تقویت می‌کند. در زمان گسترش طاعون نیز از این گیاه برای ضدعفونی کردن خانه‌ها استفاده می‌شود. امروز نیز در برخی نقاط دنیا شاخه‌ای از این گیاه را بر روی تابوت فرد تازه فوت شده می‌گذارند تا نشانه‌ای از این باشد که او را هیچوقت فراموش نخواهند کرد.

چگونه گیاه رزماری را بکاریم؟

این گیاه طاقت زیادی را در برابر گرما و کم آبی دارد و می‌توانید آن را در گوشه و کنار شهر به‌راحتی پیدا کنید. اگر می‌خواهید از این گیاه درون خانه یا باغچه خود نگهداری کنید بهتر است بدانید چه زمانی و در چه جایی آن‌را بکارید تا گیاهی سالم داشته باشید.

بهترین زمان برای کاشتن گیاه

بهترین زمان برای کاشت و شروع نگهداری از رزماری در اوایل بهار و زمانی است که سرمای زمستان به پایان رسیده باشد. اگر می‌خواهید رزماری را درون خانه و در گلدان بکارید می‌توانید این کار را در هر زمانی از سال انجام دهید چون فضای داخل خانه دمای مناسب را دارد.

بهترین مکان برای کاشتن گیاه

این گیاه به محیطی نورگیر نیاز دارد و خاکی می‌خواهد که زهکشی بسیار خوبی داشته باشد. همچنی بهتر است هیچ گیاه یا درخت بلندتری در اطراف این گیاه نباشد تا سایه آن باعث آسیب به رشد رزماری نشود. رزماری را می‌توانید هم در گلدان و هم در باغچه بکارید، تنها چیزی که برای نگهداری از این گیاه مهم است تامین نور کافی و خاک سبک است.

شیوه مراقبت از رزماری

در این قسمت به توضیح شیوه مراقبت از گیاه رزماری خواهیم پرداخت.

نور مورد نیاز

رزماری به محیطی با نور کامل و مستقیم خورشید نیاز دارد و روزانه حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید برای این گیاه ضروری است. اگر قصد نگهداری از رزماری در داخل خانه را دارید، یک پنجره جنوبی انتخاب خوبی برای قرار دادن گیاه جهت دریافت نور کافی است. در روزهای گرم نیز می‌توانید گیاه خود را به بیرون از خانه منتقل کنید تا از آفتاب مستقیم لذت ببرد.
در طول نگهداری از رزماری درنظر داشته باشید که نور نامناسب و سایه بیش‌ازحد می‌تواند باعث کم‌پشت شدن و کم شدن سرعت رشد آن شود. بنابراین همیشه رزماری خود را در محلی پرنور نگهداری کنید.

روش آب‌دهی

گیاه رزماری زمانی که جوان است آبیاری نسبتا زیاد را می‌پسندد، اما وقتی بالغ شد تحمل خوبی نسبت به کم‌آبی دارد. بنابراین آبیاری کم برای این گیاه بهتر از آبیاری بیش‌از‌حد است. حتی زمانی که گیاه جوان است هم باید آبیاری آن بیش‌ازحد نباشد. در نگهداری از رزماری توجه داشته باشید که خاک بیش‌ازحد خیس باعث آسیب به ریشه‌های گیاه می‌شود.
برای تشخیص زمان مناسب آبیاری کافی است به خاک گیاه دقت کنید. هر زمان چند سانتی‌متر بالایی خاک کاملا خشک شد، یعنی وقت آبیاری رزماری فرارسیده است. موقع آبیاری رزماری باید آبیاری تا جایی ادامه دهید که تمام خاک خیس و آب اضافی از زیر گلدان خارج شود. پس از اتمام آبیاری نیز، باید حتما آب خارج شده را از زیر گلدان دور بریزید تا باعث خیس ماندن خاک و درنتیجه پوسیدگی ریشه نشود.

بهترین خاک برای رزماری

رزماری به خاکی نیاز دارد که سبک بوده و زهکشی خوبی داشته باشد. این گیاه نمی‌تواند خاک سنگین و خاکی که آب را به کندی تخلیه کند تحمل کند. همچنین بهتر است سطح pH خاک گیاه نیز اسیدی یا خنثی باشد.

رطوبت و دمای مناسب محیط نگهداری

گیاه رزماری ترجیح می‌دهد در محیطی گرم با رطوبت متوسط و مدیریت شده زندگی کند. رطوبت بیش‌ازحد محیط می‌توانند باعث پوسیدن و گندیدن گیاه یا بیماری‌های قارچی شود. این مشکل زمانی تشدید می‌شود که گردش هوای خوبی نیز در محیط نباشد و محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها پدیدار شود.
جالب است بدانید بیشتر گونه‌های رزماری نمی‌توانند دمای زیر صفر درجه را تحمل کنند، اما در عوض تحمل خوبی در برابر گرما دارند؛ بهترین دما برای این گیاه چیزی بین 12 الی 26 درجه سانتی‌گراد است.

روش کود دادن به گیاه

رزماری نیاز خاصی به کوددهی ندارد و مخلوط کردن کمپوست با خاک گیاه می‌تواند به تنهایی برای آن کافی باشد. بااین‌حال اگر خودتان به تقویت رزماری‌تان علاقه دارید می‌توانید با یک کود متوازن و مایع گیاه را تغذیه کنید. این کار را باید در فصل رویش گیاه یعنی بهار و تابستان و طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی انجام دهید. یادتان باشد در کوددهی زیاده‌روی نکنید، چراکه کوددهی بیش‌ازحد نه‌تنها کمکی به گیاه نمی‌کند، بلکه باعث سوختن ریشه‌های آن و تجمیع نمک در خاک گیاه نیز می‌شود.

بیماری‌های احتمالی و آفات آلوده کننده رزماری

رزماری مستعد بیماری نیست، اما در مدت زمان نگهداری از رزماری رطوبت بیش‌ازحد و گردش هوای کم می‌تواند باعث حضور آفاتی مثل شپشک آردی روی این گیاه شود. این آفت خودش را به صورت یک لایه سفید رنگ مثل آرد نشان می‌دهد. شپشک آردی معمولا خودش باعث مرگ گیاه نمی‌شود، اما می‌تواند گیاه را ضعیف کند تا در برابر سایر بیماری‌ها آسیب‌پذیر شود. علاوه‌بر شپشک آردی، کنه تارعنکبوتی و شته نیز می‌تواند به این گیاه حمله کند.
برای خلاصی از دست این آفات می‌توانید از صابون‌های آفت‌کش استفاده کنید. بهتر است این کار را به محض مشاهده آفات انجام دهید، زیرا در صورت گسترده شدن دیگر راهی برای از بین بردن آن‌ها نیست و ممکن است گیاه به کلی نابود شود.

زمان و روش برداشت کردن رزماری

همان‌طور که اشاره کردیم این گیاه خوراکی است و می‌تواند در آشپزی به‌عنوان ادویه استفاده شود. برای برداشت رزماری در هر زمانی از سال می‌توانید این گیاه را برداشت کرده و از آن استفاده کنید، اما بهترین فصل برداشت این گیاه در تابستان و زمانی است که گیاه در بهترین وضعیت رشد خود است. در این زمان و پیش از آن که رزماری گل بدهد، برگ‌های گیاه طعم و سلامت بهتری دارند.
برای برداشت صحیح برگ‌ها می‌توانید ساقه‌ای از گیاه که طول آن حدود 10 الی 15 سانتی‌متر دارد را از گیاه جدا کنید. سپس می‌توانید برگ‌های آن را به‌شکل تازه و مستقیم در آشپزی خود استفاده کنید یا شاخه را به‌صورت برعکس آویزان کنید تا خشک شود و از خشک شده آن استفاده کنید؛ خوبی برگ‌های خشک شده در این است که می‌توانید آن‌ها را برای مدت طولانی‌تری نگهداری و استفاده کنید.

زمان و روش هرس کردن گیاه

بعد از پایان گل‌دهی می‌توانید رزماری خود را هرس کنید تا شکل و اندازه بهتری داشته باشد. موقع هرس کردن یادتان باشد که هیچ‌وقت بیش از یک سوم گیاه را هرس نکنید، چون هرس کردن بیش‌ازحد رزماری باعث وارد شدن استرس به گیاه و در نتیجه ضعیف و آسیب‌پذیری آن خواهد شد.

چگونه از گیاه رزماری در گلدان نگهداری کنیم؟

نگهداری از رزماری در گلدان باعث می‌شود بتوانید در فصل‌های سرد آن را به داخل خانه منتقل کنید تا آسیب نبیند. همچنین می‌توانید گلدان را در پاسیو یا آشپزخانه خود نگهداری کنید و هر زمان که خواستید در آشپزی از آن استفاده کنید.
اگر قصد نگهداری از رزماری در داخل گلدان را دارید، گلدانی را برای این گیاه انتخاب کنید که کمی بزرگ‌تر از توپ ریشه آن بوده و حتما سوراخ تخلیه آب داشته باشد. بهترین گلدان برای نگهداری از رزماری گلدانی سفالی است، چون گلدان سفالی هم گردش هوای خوبی دارد، هم آب با سرعت بیشتری از داخل آن تبخیر خواهد شد.

روش تکثیر کردن رزماری

در طول نگهداری از رزماری می‌توانید آن را از طریق بذر یا قلمه زدن تکثیر کنید. هرچند که کاشت بذرها کار سختی نیست، اما برای تکثیر رزماری قلمه زدن روش بهتر و آسان‌تری است.

تکثیر کردن از طریق کاشت قلمه

این روش ارزان‌ترین و موثرترین روش تکثیر در طول نگهداری از رزماری است. گیاهی که از طریق قلمه زدن تکثیر می‌شود شاخه‌های بیشتری دارد و پرپشت‌تر خواهد بود. بهترین زمان برای این کار نیز در بهار و تابستان است. برای تکثیر رزماری از طریق قلمه اقدامات زیر را انجام دهید:
1.چند سانتی‌متر (بین 15 تا 20 سانتی‌متر) از یک ساقه سالم را برش بزنید. سعی کنید ساقه‌ای انتخاب کنید که چوب آن نرم باشد.
2. برگ‌های قسمت پایینی ساقه را جدا کنید و حداقل پنج برگ را در بالای ساقه باقی بگذارید.
3. انتهای ساقه را در محلول ریشه‌زا قرار دهید و سپس آن را در گلدانی با خاک مرطوب بکارید.
4. گلدان را در محلی گرم و نورگیر قرار دهید که نور غیرمستقیم به آن برسد. هر روز خاک گیاه را مرطوب کنید و اجازه ندهید که خاک گلدان خشک شود.
5. بعد از حدود 2 الی 3 هفته قلمه شما باید ریشه داده باشد. این مساله را می‌توانید با کشیدن آرام ساقه به بیرون امتحان کنید. اگر ساقه مقاومت کرد یعنی ریشه‌های گیاه شکل گرفته است.  ناگفته نماند اینکار اگر با احتیاط انجام نشود، ممکن است گیاه‌تان از بین برود، درنتیجه برای حصول اطمینان از شکل گرفتن ریشه بهتر است به رشد گیاه دقت کنید، اگر نشانه‌هایی از رشد جدید بود به این معناست که ریشه شکل گرفته است.

تکثیر کردن از طریق کاشت بذر

گرفتن بذر از گیاه رزماری کار ساده‌ای نیست. معمولا هم این بذرها به خوبی و قدرت گیاه مادر رشد نمی‌کنند. بااین‌حال اگر دوست دارید گیاه جدیدی با بذرهای گیاه قبلی داشته باشید بهتر است این کار را با چند بذر مختلف انجام دهید. کاشت بذرها باید سه ماه قبل از پایان زمستان و یخبندان انجام شود. برای تکثیر رزماری از طریق بذر باید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. بذرها را در یک سینی مناسب که با خاک مناسب و مرطوب پوشانده شده، بچینید.
2. روی سینی یک پوشش پلاستیکی بکشید تا رطوبت و گرما هدر نرود. سپس بعد از مدتی رطوبت خاک را بررسی کنید، اگر خشک شده بود دوباره آن را مرطوب کنید.
3. در ادامه سینی را روی سطحی گرم قرار دهید، سطحی که دمایی بین 25 الی 30 درجه سانتی‌گراد داشته باشد.
4. به محض اینکه اولین نشانه‌های جوانه زدن را دیدید پوشش پلاستیکی را بردارید و سینی را به محیطی نورگیر منتقل کنید.
5. هر زمان جوانه‌های شما به حدود 7 الی 8 سانتی‌متر رسیدند می‌توانید هر کدام از جوانه‌ها را به طور جداگانه به گلدان منتقل و از آن‌ها نگهداری کنید.

پاسخ به سوالات رایج درباره گیاه رزماری